Phản ứng Vụ bắn Shinzo Abe

Trong nước

Bệnh viện Đại học Y Nara, nơi Abe được tuyên bố là đã chết.

Thủ tướng đương nhiệm của Nhật Bản, Kishida Fumio, đã gọi vụ ám sát là một "hành động không thể tha thứ" và một "hành động theo chủ nghĩa man rợ đê tiện".[111][112] Đề cập đến việc Abe bị bắn trong khi phát biểu vận động tranh cử cho một thành viên Tham Nghị viện, Kishida cũng đã lên án vụ ám sát là một cuộc tấn công chống lại nền dân chủ Nhật Bản và thề nguyện sẽ bảo vệ một cuộc bầu cử tự do và công bằng "bằng mọi giá".[113]

Thống đốc Tokyo, Koike Yuriko, trước khi Abe chết đã tuyên bố rằng "...bất kể lý do là gì, một hành động đáng khinh như vậy hoàn toàn không thể được tha thứ. Nó là một sự lăng mạ chống lại dân chủ."[114] Shii Kazuo, chủ tịch Đảng Cộng sản Nhật Bản, đã gọi vụ ám sát là "man rợ", và gọi nó là một cuộc tấn công chống lại ngôn luận tự do bằng hành vi khủng bố trong một bài viết trên Twitter.[115] Taniguchi Tomohiko, một cựu cố vấn của Abe, đã so sánh cái chết của ông với vụ ám sát John F. Kennedy về mặt tác động xã hội có thể xảy ra ở Nhật Bản.[116]

Onizuka Tomoaki, trưởng cảnh sát tỉnh Nara, thừa nhận những mối bất cập về an ninh tại sự kiện chính trị nơi Abe bị giết, và cam kết sẽ xác định và giải quyết những sai sót này.[117]

Mạng lưới Luật sư Quốc gia Chống Buôn bán Tâm linh, đã tổ chức họp báo sau khi Abe bị ám sát. Các luật sư của hiệp hội, sau khi gửi lời chia buồn đến Abe, chỉ ra rằng trước đó hiệp hội đã phàn nàn về việc Abe liên tục gửi thông điệp chúc mừng đến các sự kiện của Nhà thờ Thống nhất.[118] Họ trước đó đã yêu cầu các chính trị gia Nhật không tham dự các sự kiện hoặc gửi lời chúc mừng đến Nhà thờ Thống nhất. Họ chỉ ra rằng trong hơn 30 năm, Abe và các chính trị gia và các quan chức Nhật Bản khác đã không có hành động đối với Nhà thờ Thống nhất.[119][120][20]

Vào ngày 11 tháng 7, nội các của Kishida đã quyết định trao tặng Abe Tiểu Hạng Nhất (Ju Ichi'i (従一位, Ju Ichi'i?)), cũng như Vòng đeo của Huân chương Hoa cúc Tối cao và Đại thụ chương của Huân chương Hoa cúc Tối cao (Dai Kun'i Kikkashō Keishoku (大勲位菊花章頸飾, Dai Kun'i Kikkashō Keishoku?)) (Dai Kun'i Kikka Daijushō (大勲位菊花大綬章, Dai Kun'i Kikka Daijushō?)) có hiệu lực vào ngày 8 tháng 7,[121] làm cho Abe trở thành cựu thủ tướng thứ tư kể từ khi Nakasone Yasuhiro được phong Vòng đeo theo Hiến pháp hiện hành.[122][123][124]

Quốc tế

Sau vụ ám sát của Abe, nhiều đại biểu từ một loạt các quốc gia, bao gồm cả các nhà lãnh đạo và cựu lãnh đạo, đã gửi lời chia buồn đến ông.[125][126]

Anthony Albanese, Thủ tướng Úc, nhận xét rằng Abe "là một trong những người bạn thân thiết nhất của Úc trên thế giới", và rằng dưới sự lãnh đạo của ông, Nhật Bản đã tiến lên thành "một trong những đối tác có chung nhiều chí hướng nhất của Úc ở châu Á—một di sản còn trường tồn đến ngày hôm nay". Albanese cũng đã đề cập đến những đóng góp trong chính sách đối ngoại của Abe, nói thêm rằng "Bộ TứHiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, xét theo nhiều phương diện, là kết quả của sự lãnh đạo đối ngoại của ông". Albanese nói rằng di sản của Abe là "một di sản tác động toàn cầu, và là một di sản tích cực và sâu sắc đối với Úc".[127] Các cột mốc ở Melbourne, Adelaide, SydneyPerth được thắp sáng màu đỏ và trắng, và cờ được treo rủ nửa cột vào ngày tang lễ.[128]

Nhiều ngày quốc tang được công bố ở Bangladesh, Brazil, Ấn Độ, Nepal, Bhutan, Campuchia, CubaSri Lanka, với bốn quốc gia treo cờ rủ nửa cột vào những ngày quốc tang tương ứng. Ở Bangladesh, một ngày quốc tang đã được tuyên bố vào ngày 9 tháng 7.[129] Jair Bolsonaro, Tổng thống Brazil, đã ra lệnh quốc tang ba ngày ở Brazil, nơi có số người gốc Nhật lớn nhất thế giới ở ngoài Nhật Bản.[130] Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tuyên bố Ấn Độ sẽ tổ chức ngày quốc tang vào ngày 9 tháng 7; phản ứng của Modi được một số người coi là rất mang tính cá nhân so với các nhà lãnh đạo thế giới khác, đặc biệt là vì bài phát biểu của ông xưng hô với cựu Thủ tướng là "Abe-san".[131][132][133][134] Chính phủ Nepal đã quyết định tuyên bố ngày 9 tháng 7 là ngày quốc tang treo cờ rủ nửa cột,[135] cũng như Bhutan.[136] Thủ tướng Campuchia tuyên bố ngày 10 tháng 7 là ngày quốc tang với cờ treo rủ nửa cột và các địa điểm vui chơi giải trí phải đóng cửa.[137] Cuba tuyên bố ngày 11 tháng 7 là ngày quốc tang, với cờ treo rủ nửa cột.[138] Vào ngày 12 tháng 7, Sri Lanka đã tổ chức một ngày quốc tang với cờ treo rủ nửa cột trên các tòa nhà chính phủ.[139] Tuy ngày quốc tang không được công bố chính thức tại Thái Lan, chính phủ đã treo cờ rủ nửa cột vào ngày 8 tháng 7 và Thủ tướng Thái Prayut Chan-o-cha đã đến thăm Đại sứ quán Nhật ở Băng Cốc để đích thân tỏ lòng thành kính.[140][141]

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden ra lệnh treo cờ Hoa Kỳ rủ nửa cột cho đến ngày 10 tháng 7 năm 2022,[142][143] và đến thăm đại sứ quán Nhật để ký sổ chia buồn.[144] Ngoại trưởng Antony Blinken đã dừng chân đột xuất tại Tokyo theo yêu cầu của Tổng thống Biden, trên đường từ Hội nghị thượng đỉnh G20 tới Mỹ, sau đó gặp Thủ tướng Kishida để gửi lời chia buồn và chia sẻ những bức thư mà Tổng thống Biden đã tự tay viết cho gia đình Abe.[145][146][144][147] Bộ trưởng Ngân khố Janet Yellen đã hủy chuyến thăm của mình đến cảng Yokohama trong chuyến thăm Nhật Bản đã được lên lịch trước khi Abe bị ám sát.[148] Yellen, cùng với Đại sứ tại Nhật Bản Rahm Emanuel, đã đến dự lễ tụ tập canh xác của Abe tại chùa Zōjō-ji vào ngày 11 tháng 7. Tại Mỹ, các thành viên của cả hai Đảng Dân chủCộng hòa đã bày tỏ lòng tôn kính đối với Thủ tướng Abe.[124][147][149]

Hội đồng Châu Âu phát hành một tuyển tập hình ảnh và video để tưởng nhớ Abe, bao gồm những lần ngoại giao của cựu thủ tướng với các nhà lãnh đạo trên khắp Liên Âu.[150]

Trong một tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo của Bộ Tứ, bao gồm Úc, Ấn Độ và Hoa Kỳ nói rằng tổ chức này sẽ gấp đôi công cuộc của nó, hướng tới "một khu vực hòa bình và thịnh vượng" để vinh danh Abe. Nhà Trắng nói thêm rằng rằng Abe đóng một vai trò quan trọng trong việc thành lập quan hệ đối tác Bộ Tứ và làm việc không ngừng nghỉ để thúc đẩy một tầm nhìn chung cho một Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương tự do và rộng mở.[151] Trong tuyên bố chính thức của ông về vụ ám sát, thủ tướng Canada Justin Trudeau đã tán thành những lời kêu gọi của Bộ Tứ.[152]

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn tuyên bố rằng Đài Loan sẽ tổ chức quốc tang vào ngày 11 tháng 7, với lá cờ Đài Loan treo rủ nửa cột.[153] Tòa tháp Đài Bắc 101 cũng chiếu sáng nhiều thông điệp thương tiếc trước cái chết của Abe.[154][155] Lại Thanh Đức, Phó Tổng thống Đài Loan, đã đến thăm nơi ở của Abe với tư cách là đặc phái viên của Tổng thống Thái Anh Văn để tưởng nhớ Abe, cùng với Frank Hsieh, đặc phái viên của Đài Loan tại Nhật Bản, vào ngày 11 tháng 7. Thái Anh Văn trở thành quan chức cấp cao nhất của Đài Loan đến thăm Nhật Bản trong 50 năm sau khi Nhật Bản cắt đứt quan hệ ngoại giao với Trung Hoa Dân Quốc vào năm 1972.[156]